OUDE OPPERVLAKTE BENAMING OMSSCHRIJVING BETEKENIS
Bunder Een bunder (Latijn: bonnarium; Frans: bonnier) of bonder is een oude eenheid van grondoppervlakte.
De omvang van een bunder verschilt van streek tot streek, afhankelijk van de grootte van de plaatselijke lineaire meetstandaard de voet of de roede: doorgaans 400, soms 450 vierkante roede. In Brabant en Land van Dendermonde bevat een bunder in de regel 400 (vierkante) roeden. Een kwart bunder (100 roeden) heette daar een dagwand, elders een hont.
Voor de roede als lengtemaat bestaan er talrijke maatstelsels, variërend tussen de 12 tot 21 voet (die op zijn beurt van plaats tot plaats verschilt). De oppervlakte van een bunder zal navenant dan ook verschillen.
Een voorbeeld:
een Dendermondse bunder meet 133,9575 m²
een bunder in Kasselrij Oudburg en Land van Waas meet 1,336937 ha (3 gemeten van 4456,4573 m² = 900 roeden van 14,854858 m²)
een bunder in Brabant meet 400 roeden
Een bunder of een hectare is een eenheid van oppervlakte van 10.000 m² (100 biej 100 meter).
Eén bunder is gelieke an honderd are (een eenheid in de laandmeetkunde).
Een bunder wort of-ekort as b en hectare as ha.
In 't Nederlans wort een bunder haost altied een hectare eneumd.
In 't Veluws en in de dialecten uut de umgeving wort de benaming bunder vaker gebruukt.
De Gelderse bunder is eigenlijks kleiner en is 1 maargen of 8.697 m² groot.
Noen wort dit onderscheid haost niet meer emaakt en is een bunder 'tzelfde as de Hollanse 'hectare'.
Umdat veul minsen zich niet goed veur kunnen stellen hoe groot of een bunder noen eigenlijks is, wort een bunder vaak vergeleken mit anderhalf voetbalveld (± 65 tot 70 m x 100 m).
In Nederland werd bij de invoering van het metriek stelsel in 1816 de bunder gelijkgesteld aan 1 hectare of 10.000 vierkante meter. In 1937 werd de bunder in Nederland als officiële vlaktemaat afgeschaft, maar in de omgangstaal wordt de term nog veelvuldig door landbouwers gebruikt.
Hectare Een hectare is een eenheid van oppervlakte van 100 m × 100 m = 10 000 m² en wordt afgekort als ha.
Een hectare is een afkorting van hecto-are ofwel 100 aren. Eén are heeft een oppervlakte van 10 m × 10 m = 100 m².
Er gaan 100 hectare in 1 km². Een vierkante kilometer heeft een oppervlakte van 1 000 000 m².
De hectare en de are bestaan als eenheidsmaat sinds de invoering van het metriek stelsel in 1816. Daarvoor hanteerde men begrippen als bunder en morgen (ongeveer gelijk aan een hectare), die berekend waren op basis van in die tijd geldende lengtematen zoals: een el, een voet, een roede, een duim. De afmetingen die daarmee werden aangeduid, verschilden van plaats tot plaats en van gebied tot gebied. Deze benamingen zijn alleen nog in gebruik in de lokale spreektaal.
morgen Een morgen, ook wel morgenlands genoemd, is een oude Europese oppervlaktemaat. Met een morgen wordt een gebied aangeduid dat in een ochtend kon worden geploegd. Een morgen is meestal iets minder dan een hectare groot. De precieze grootte is echter streekgebonden.
1 Veluwse morgen = 0,93 hectare groot
1 Gelderse morgen = 0,86 hectare groot
mud De mud of mud gezaaid is een oude Nederlandse oppervlaktemaat. Oorspronkelijk stond het mud gelijk aan de hoeveelheid grond die men met een mud zaad kon inzaaien. De grootte van het mud verschilde per streek.
In Gelderland varieerde het mud van 0,45 tot 0,78 hectare; het Overijssels herenmud bedroeg 0,53 hectare; het mud Steenwijker maat was in Drenthe in gebruik en bedroeg 0,36 hectare.
Een mud was over het algemeen verdeeld in 4 schepel en in 16 spint. Het herenmud telde echter 6 schepel.
schepel Het schepel was een oud-Nederlandse oppervlaktemaat.
Een schepel was verdeeld in vier spint. Er gingen 4 schepel in een mud. Het Twentse herenmud mat echter zes schepel.
Een Gelderse schepel = 100 Gelderse roede = 1450 m².
Een Twents schepel herenmaat = 62,5 Rijnlandse roede = circa 887 m²
spint Het spint was een oud-Nederlandse oppervlaktemaat. Het spint had in verschillende gebieden een andere afmeting.
Gewoonlijk gingen er 4 spint in een schepel en 16 spint in een mud.
het Veluwse spint was 320 m².
het Zutphense spint was 196 m².
het Noord-Drentse spint was 156,25 m².
omrekenen 100 hectare = 1 km² = 1.000.000m²
1 hectare (ha) = 10.000 m²
1 are = 100 m²
1 Gelderse bunder (b) = 8.697 m² = 1 Gelderse morgen / maargen
1 Veluwse bunder (b) = 9.300 m² = 1 Veluwse morgen / maargen
1 Gelderse mud = 4.500 tot 7.800 m²
1 Gelderse schepel = 1.450 m² = 100 Gelderse roede
1 Veluwse spint = 320 m²
In het algemeen kun je stellen dat 1 mud = 4 schepel = 16 spint
Comments are closed.